Zin geven aan het dagelijks leven
2 oktober 2021
In 2021 doe ik voor het eerst mee aan Team Westland: het beklimmen van de Pyreneeënreus de Tourmalet voor het goede doel: kankerbestrijding. Zie verder www.teamwestland.nl.
Deze zaterdag was een (tweede) reisdag, met aankomst op een plek die bol stond van de Team Westland-vlaggen. Mooie gewaarwording. Introductie en kennismaking met vele gezichten en 'het gebeuren'.
Lidy (begeleider) en ik (fietser) landen langzaam in een oase van activiteit, mensen en verwachtingen.
De tijd van voorbereidingen met leuke sponsoractiviteiten is voorbij. Het 'rondje om de kerk', de kerkenveiling met live-muziek en de vele individuele donaties hebben een slordige 5.000 euro opgeleverd.
Deze week gaat het echt gebeuren. Benieuwd wat er komen gaat.
3 oktober 2021
Driehonderd mensen die allemaal wat ‘hebben’ met kanker. Dat is hoe je deze week van Team Westland het best kunt omschrijven. Iedereen heeft wel een relatie met iemand die gestorven is aan kanker, behandelingen heeft gehad of er nog middenin zit. Iedereen, jong en oud, wil zich inzetten om zoveel mogelijk geld in te zamelen voor kankerbestrijding. Om het aantal ‘survivors’ te laten groeien.
We spraken een vrouw die vorig jaar haar man verloren had aan kanker. Na 5 jaar behandeling was hij overleden. Ze is bezig een boek te schrijven over haar ervaringen. “Goed voor de verwerking”, zoals ze het zelf zegt. Vanavond kwam een Franse organisatie, vergelijkbaar met Team Westland, bedanken voor de donatie en vertellen wat zij doen. Een indrukwekkend filmpje gezien met als onderwerp vrouwen die borstkanker hebben (gehad) en rugby spelen. Ik sprak een jongeman wiens bergklimmende maat op jonge leeftijd leukemie had gekregen en snel uit het leven weg was. Hij rent straks de berg op, voor hem.
Opvallend hier in Argelès-Gazost: veel verhalen over ervaringen met kanker zijn goed deelbaar. Mensen zijn heel erg open over hun verdriet, hun strijd, hun behoefte aan steun en samen delen. Een grote familie wordt Team Westland genoemd, waarin je lief en leed deelt. Hier en daar een zucht, af en toe een traan, maar vooral veel doorzettingsvermogen en strijdlust. Veel ‘niet bij de pakken neerzitten’ en doorgaan met leven. Veel grote betrokkenheid, maar zonder overdrevenheid.
De groep Franse vrouwen staat schuchter in de zaal en ontroert door haar kwetsbaarheid
Het emotioneert me. Deze verhalen van mensen met kanker. De openheid waarmee gevoelens worden gedeeld is bijna on-Westlands. Deze verhalen raken een snaar bij me en brengen tranen omhoog, omdat het raakt aan mijn eigen verdriet. Mijn eigen relaties met mensen met kanker. De Franse groep vrouwen staat schuchter in de zaal en ontroert door haar kwetsbaarheid. Tegelijkertijd gaat van hen zichtbaar een kracht uit. Het water staat me in de ogen als ik naar ze kijk.
Die gezamenlijkheid, dat samen ervoor staan en gaan. Samen de schouders eronder, hoop putten en uitzicht zoeken. Samen lachen en samen huilen. Samen in zak en as én samen himmel hoch jauchend een biertje drinken. Dát samen is grandioos, bemoedigend in woord en daad. Dat is er-zijn voor elkaar en nooit meer loslaten. Met een glimlach op de lippen zeggen: I’ve been there. Ik weet er alles van. Het gaat niet over. Maar ik ben er voor jou. We zijn hier om je heen om te troosten, als een warm bad. Tot je verder kunt.
De berg komt dichterbij. De verhalen indringender. De openheid zichtbaarder. Een bijzondere week ontvouwt zich als die bloem die maar een keer per jaar een nacht bloeit. Woensdag is die nacht. Ik kan niet wachten.
93b.
4 oktober 2021
Vandaag de Koninginnerit van deze week gereden. Fysiek veel zwaarder dan de beklimming aanstaande woensdag van de Tourmalet. Twee routes van 14 en 10 kilometer omhoog met een koude afdaling ertussendoor. Maar goed gekleed kom je heel ver en het weer werkte vandaag ook mee. Half bewolkt met een lekker zonnetje. Even een dagje de fysieke strijd aan met twee bulten in het prachtige Zuid Franse landschap. Even geen verhalen over kanker, zonder te vergeten waarom we hier zijn.
Beetje zenuwachtig in de bus naar de startplaats. Hoe zal het gaan? Is mijn lijf goed genoeg getraind? Is er een groepje dat ‘mijn tempo’ rijd? Zijn de afdalingen veilig? Allemaal vragen die me – vooraf aan de tocht- bezighouden. Ik raak in gesprek met een ander deelnemer over heel andere zaken. De tijd vliegt als je met elkaar praat. En voor ik het besef zijn we op de plaats van bestemming en stappen we uit. Geen tijd meer om nerveus te worden. Toch merk ik aan mijn ademhaling bij de eerste klim dat ik gespannen naar boven rijd.
Er wordt een beetje gedold, ik vind mijn ritme en we gaan met een groep van 45 renners naar boven. Halverwege staat een auto met drankjes, hapjes, fruit en koeken. Eigenlijk net te vroeg, maar ik stap af en drink wat. Daarna weer snelde fiets op, want het is nog wel koud op de berg. Boven aangekomen voel ik me fris en na een tiental minuten starten we met enkelen de afdaling van zo’n 17 kilometer. Het blijken nogal wat haarspeldbochten te zijn, dus ik knijp geregeld flink in de remmen. Kom dus heelhuids beneden.
De afdaling is een feest met mooie uitzichten en een koppel wilde paarden langs de weg Klimmen is leuk en dit is een berg -Col de l’Aspin- die mij blijkbaar ligt: rustig opgebouwd met een fors stijgingspercentage in het laatste stuk. Hoe anders is de Hourquette d’Ancizan. Grillig met veel korte bochten. Ik vecht met de berg maar ook met mezelf, besluit een paar keer af te stappen en op adem te komen en kom uiteindelijk vermoeid, maar goed boven. Het herstel gaat snel en de afdaling – 11 kilometer- is een feest met mooie uitzichten en een koppel wilde paarden langs de weg. Daarna nog ruim 6 kilometer langs een brede weg snellend naar beneden.
De benen worden gevoeld in het bijtrappen. De concentratie blijft en bus en vrachtwagen staan klaar voor de deelnemers en de fietsen. Helaas moeten we (ik zit bij het derde groepje aankomers) nog ruim een half uur wachten op andere deelnemers die langer over de rit hebben gedaan. Het zonnetje schijnt, maar we staan op een winderige plek. Het is jasje aan, jasje uit om het warm te houden. Als we compleet zijn rijd de bus ons weer naar de camping.
Ik weet nu: ik ben fysiek in orde, mijn (fiets)materiaal doet het goed en mijn gemiddelde klimsnelheid is okay en past bij mijn kunnen. Ik ken nu een aantal mensen (jong en oud) met wie ik met dezelfde snelheid omhoog kan fietsen. Ik heb vertrouwen geput voor de tocht van woensdag, die misschien fysiek niet zo zwaar is, maar emotioneel erin kan hakken.
93c.
5 oktober 2021
“De beklimming van de Tourmalet is voor mij allereerst een prestatietocht, die ik op mijn 62ste een keer gedaan wil hebben. Gezondheid krijg je mee, ziekte ook. Het doet me beseffen dat ik tot nu toe van geluk mag spreken, maar dat de toekomst broos en onzeker is en blijft. Maar ik trek me op en houd me vast aan de helden die mij in de strijd voorgingen. Mocht het lot mij treffen, dan hoop ik diezelfde kracht, datzelfde doorzettingsvermogen en datzelfde houvast ten toon te kunnen spreiden als de mensen die ik heb mogen leren kennen. De beklimming van de Tourmalet kan mij wellicht helpen een stukje daarin te trainen”.
Deze woorden schreef ik maanden geleden voor de site van Team Westland – www.teamwestland.nl. Je neemt je iets voor, schrijft je in en wordt meegezogen in een organisatie die van alles van je vraagt en je uitdaagt expliciet te zijn in datgene wat het leven van je eist. Schreef ik gisteren dat sommige levenszaken on-Westlands zijn, Wéstlands is in ieder geval dat mensen dóórzetten, niet-zeuren, aanpakken en de blik op ‘vooruit’ hebben staan.
Soms staat deze ‘Westlandse mentaliteit’ rouwen in de weg bespeur ik bij sommige van de verhalen die mij dezer dagen ter ore komen. Maar ja, rouwen is ook niet makkelijk en ook niet eenduidig. Rouwen is vooral aandacht, echte aandacht geven aan álles wat in je omgaat en je bezighoudt. Rouwen is tijd nemen, kwaliteitstijd om verdriet, boosheid, teleurstelling en andere emoties voor jezelf te onderkennen en te duiden. Rouwen is écht kiezen voor jezelf en durven even geen rekening te houden met anderen.
Als pastor ben ik noodgedwongen een halve specialist in het begeleiden van deze processen geworden: ziekte, dood en ellende komen met de mensen die mij hun levensverhaal toevertrouwen mee. Dat is mooi en goed, want dan mag ik ook professionele begeleiding bieden op het geestelijk gebied.
Op een bepaalde manier kan rouwen ook betekenen dat je je durft toe te vertrouwen aan de voorzienigheid, het lot of God – net hoe jouw levensbeschouwing zich heeft gevormd. Het besef niet álles in eigen hand te hebben, kan troost bieden, berusting geven of je leven in een ander daglicht zetten. Daarvóór is het meestal veel worsteling, strijd en een ‘opgeven is geen optie’-mentaliteit.
Vandaag waren we in Lourdes. Ik heb een paar kaarsen opgestoken voor alle mensen die in mijn hart leven, voor alle mensen die mij gevraagd hebben voor hen of hun dierbare te bidden. Dat was een lange, speciale en unieke lijst. Het is de kleine steen die ik mag bijdragen in de verwerking. Ik werd er stil van en vond het bijzonder om dit te mogen koppelen aan mijn sportieve ervaring van woensdag.
Vanavond de herdenkingsteen gekregen met een eigen tekst. Ik heb gekozen voor een kaarsje en daaronder: “Hoe dan ook: voortlevend”. Dierbaren overlijden, dierbaren blijven leven. Hoe dan ook leven ze voort in mijn hart en herinnering. Morgen leg ik het na 18 kilometer klimmen bij het monument op de Tourmalet. En sta ik stil bij iedereen die me lief is.
93d.
6 oktober 2021
De beklimming van de Tourmalet was het enige programmapunt vandaag. Dat is ook niet zo gek als je weet wat voor een vreselijke bult deze berg is. Dat wist ik wel uit de beelden van de Tour de France waarin renners afzien om boven te komen, maar zelf klimmen is toch een heel andere ervaring. Ik zal geen tv meer kunnen kijken zonder zelf de zwaarte te voelen van die klim.
Pech voor ons, maar we moesten op deze woensdag 6 oktober 2022 ook nog eens omrijden om er te komen. Daardoor zaten we twee uur in de bus voor we uitstapten aan de voet van de Col du Tourmalet.Half wagenziek van de vele haarspeldbochten, die de Franse chauffeur met speels gemak nam, maar die onze magen omdraaide.
Deze berg vraagt veel van je fysieke en mentale gesteldheid. Niet voor niets heel erg geschikt voor een actiedag van Team Westland. Het is een helse rollercoaster en het put uit De strijd die mensen leveren met de ziekte kanker is natuurlijk niet te vergelijken met een fietstocht van één dag die je geestelijk en lichamelijk uitdaagt. Maar de parallellen liggen er wel degelijk.
Het is een helse en grillige rollercoaster en het put uit. Het maakt je bewust van je gezondheid, het vertrouwen in je lichaam. Je sociale netwerk gaat voelen als een warme familie en zowel de ziekte als de tocht maken je sterker en directer in de omgang met jezelf en met anderen.
Team Westland heeft de laatste jaren het programma van deze week steeds meer gefinetuned, waardoor speciale zaken als een kei mee dragen naar het monument voor een extra gebeurtenis zorgt. Ook de suggestie dat je aan degene denkt die zich door de ziekte kanker heeft heen geworsteld als jij het moeilijk hebt tijdens de beklimming, haalt het heel dichtbij en wérkt. Zo hield ik mij op mijn slechtste moment vast aan de strijdlust die mijn zus had getoond om haar borstkanker eronder te krijgen.
Mijn tranen vermengden zich met de achtergelaten spreuk
Gisteren in Lourdes had ik al een lange rij gebeden naar de hemel mogen begeleiden en waren mijn aandacht en gedachten bij velen die om mijn gebed hadden gevraagd. Vandaag zocht ik het dichterbij. Mijn moeder, mijn vader, mijn zus en schoonzus kwamen voorbij op het emotionele moment van de steenlegging bij het monument. Gestorven of erdoorheen gevochten. Mijn tranen vermengden zich met de achtergelaten spreuk: ‘Hoe dan ook: voortlevend’.
Bij het monument is het ieder voor zich en God voor ons allen. Persoonlijker kan het niet worden. Er wordt gesproken, gehuild, geknuffeld, geknield en getroost. Er wordt gerouwd om verloren dierbaren. Maar er wordt ook verder gekeken. Hier heet dat: ‘Het leven wordt gevierd’. Dat is: met alle leed, zorgen, verdriet en pijn bij aankomst boven op de berg: dansen, drinken en feestvieren. Met harde opzwepende muziek, een enthousiaste speaker die ieder persoonlijk verwelkomt en een hossende menigte wandelaars, fietsers en vrijwilligers.
Hoeveel geld zal Team Westland dit jaar hebben opgebracht?
Ik waande me in een schuurfeest. Alle leed leek geleden. De spanning was eraf en ontspannen was het adagium. Luid, duidelijk en met een houding van ‘don’t look back’. Volgend jaar weer een editie. Hoeveel geld zal Team Westland dit jaar hebben opgebracht? Donderdagavond in de live-uitzending van de WOS om 19.00 uur wordt het totaalbedrag bekendgemaakt.
Mijn bijdrage aan dit totaalbedrag is precies 4.962 euro. Helemaal en direct besteed aan regionale projecten die bijdragen aan kankerbestrijding. Donateurs en supporters, nogmaals hartelijk dank voor alle giften. Mede namens de kankerpatiënten die hier baat bij hebben.
93e.